Για τον ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟ και την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Για να δεις τα αστέρια, πρέπει να σηκώσεις το κεφάλι.



30 Δεκεμβρίου 2011

Κατάληψη στο ΣΕΒ από συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ

Μέλη του Δικτύου Συνδικαλιστών Ριζοσπαστικής Αριστεράς κατέλαβαν συμβολικά χτες τα γραφεία του ΣΕΒ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μη καταβολή, σε αρκετές περιπτώσεις, του δώρου των Χριστουγέννων και δεδουλευμένων σε εργαζόμενους

«Δυστυχώς αυτοί οι παρανομούντες εργοδότες μένουν ατιμώρητοι, παρότι η μη καταβολή στους εργαζόμενους δεδουλευμένων καθώς και η μη έγκαιρη καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων συνιστούν αδικήματα και διώκονται ποινικά και μάλιστα με αυτόφωρη διαδικασία», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.

Επιπλέον, ασκείται κριτική στο γεγονός ότι «ο προϊστάμενος της εισαγγελίας πρωτοδικών Αθηνών με διάταξή του παρέτεινε τη νόμιμη προθεσμία καταβολής του δώρου Χριστουγέννων στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα από τις 21/12, που ορίζει η εγκύκλιος του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, στις 31/12, διευκολύνοντας έτσι τους αυθαιρετούντες και παρανομούντες εργοδότες να αποφύγουν τουλάχιστον μέχρι τότε την αυτόφωρη ποινική διαδικασία».

Το Δίκτυο καλεί την κυβέρνηση να λάβει μέτρα για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας.

12 Δεκεμβρίου 2011

Κάλεσμα Τσίπρα στο ΚΚΕ

Για έναρξη ενός «ιδιότυπου προγραμματικού διαλόγου» με το ΚΚΕ, έκανε λόγο ο Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας σε συγκέντρωση του ΣΥΡΙΖΑ στη Νέα Σμύρνη. «Καλοδεχούμενος ο διάλογος με το ΚΚΕ, έστω και δια παράλληλων μονολόγων, αφού αρνείται να κάτσουμε σε ένα τραπέζι και να κουβεντιάσουμε», τόνισε, προσθέτοντας: «Ας συνεχίσουμε αυτόν το διάλογο, λοιπόν, προσπαθώντας να εντοπίσουμε τις διαφωνίες και τις συμφωνίες μας».
Η συγκέντρωση έγινε το Σάββατο το απόγευμα στο κλειστό του Μίλωνα, με ομιλητές τον Αλέξη Τσίπρα, τον Μανώλη Γλέζο και την Τασία Χριστοδουλοπούλου. Κεντρικό θέμα της ήταν «η εναλλακτική πρόταση της Αριστεράς» και –όπως είναι φυσικό– οι αναφορές του προέδρου της Κοιν. Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ στο ΚΚΕ προκάλεσαν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, αφού η συγκρότηση ενός « ελάχιστου κοινού προγράμματος των αντιμνημονιακών δυνάμεων» είναι το μεγάλο ζητούμενο της εποχής, ιδίως μετά τον σχηματισμό της τρικομματικής κυβέρνησης Παπαδήμου («θίασο των δυόμιση κομμάτων», την αποκάλεσε ο Αλ.Τσίπρας) και την ακόμη μεγαλύτερη ρευστότητα που επικρατεί στο πολιτικό σκηνικό, κάτι που καταγράφεται και στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις.
Μετά την σαφέστατη καταγγελία της συνθήκης του Μάαστριχτ, προ ημερών στο «Σπόρτινγκ», ο Αλέξης Τσίπρας έκανε ένα ακόμη βήμα προς την κατεύθυνση της μίνιμουμ συνεννόησης με το ΚΚΕ, υιοθετώντας –εν μέρει– το κεντρικό σύνθημα που προβάλλει το ΚΚΕ για «λαϊκή εξουσία, λαϊκή οικονομία». ¨Εθεσε όμως το ερώτημα: «Ο στόχος για τη λαϊκή εξουσία, πως θα υλοποιηθεί; Από τη μια μέρα στην άλλη; Και –εν τέλει– τί εξυπηρετεί το στρατηγικό στόχο; Η διάλυση της κοινωνίας και η συνέχεια των μνημονίων ή η αναχαίτιση της βαρβαρότητας και η ανατροπή αυτής της πολιτικής»;
«Ζητάμε την ενότητα στη δράση»
Οι αναφορές του Αλ. Τσίπρα στο ΚΚΕ, χρωμάτισαν ένα μεγάλο μέρος της ομιλίας του. Πιο αναλυτικά:
«Το ζήτημα του ελάχιστου κοινού προγράμματος των αντιμνημονιακών δυνάμεων, το καταθέτουμε δημόσια με κάθε ευκαιρία. Προφανώς οι αντιδράσεις από την μεριά της εξουσίας είναι σφοδρές. Αλλά δεν μπορούν πια να μας κατηγορήσουν για έλλειψη ρεαλισμού, όπως λίγο καιρό πριν. Αποδείχτηκε ότι η Αριστερά είχε την πιο ρεαλιστική ανάλυση για τα πράγματα. Την εποχή που άλλοι μας έλεγαν ότι το βούλιαγμα της χώρας στην ύφεση, θα έχει άμεσο αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση της κρίσης.
Δεχόμαστε κριτική και από άλλες δυνάμεις της Αριστεράς. Καλωσορίζουμε την έναρξη αυτού του δημόσιου διαλόγου. Καλωσορίζουμε την κριτική ακόμα και αν είναι απολύτως αβάσιμη ακόμα και προσχηματική.
Άκουσα την ομιλία της Αλέκας Παπαρήγα στη Βουλή, για τον προϋπολογισμό. Το μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας ήταν αφιερωμένο στις δικές μας προτάσεις, στο προγραμματικό πλαίσιο που έχουμε καταθέσει. Ίσως με αυτό τον τρόπο η κ. Παπαρήγα να επιχειρεί να ανοίξει μαζί μας έναν ιδιότυπο προγραμματικό διάλογο. Καλοδεχούμενος, έστω και έτσι. Έστω και δια παράλληλων μονολόγων, αφού αρνείται να κάτσουμε σε ένα τραπέζι και να κουβεντιάσουμε. Ας συνεχίσουμε αυτόν το διάλογο, λοιπόν, προσπαθώντας να εντοπίσουμε τις διαφωνίες και τις συμφωνίες μας. Το πρώτο πράγμα που θέλω να ξεκαθαρίσω είναι ότι εμείς δεν ζητάμε από το ΚΚΕ να αλλάξει τις απόψεις του. Δεν ζητάμε την ένωση σε ένα σχήμα. Ζητάμε την ενότητα στη δράση, την ενότητα στους αγώνες, ακόμη και την εκλογική συμπαράταξη αλλά όχι την άρση της αυτονομίας του καθενός. Δε ζητάμε από το ΚΚΕ να αποσύρει τις απόψεις του, ή να υποστείλει τις σημαίες του. Ζητάμε, κρατώντας ο καθένας τις απόψεις και την αυτονομία του, να βρούμε τον τρόπο να σταματήσουμε αυτή τη λαίλαπα, τη βαρβαρότητα που περνά ο λαός μας και αυτό γιατί ξέρουμε πολύ καλά ότι ο καθένας μόνος του δεν μπορεί να αλλάξει τους συσχετισμούς και να το καταφέρει.
Λέει το ΚΚΕ ότι εμείς κακώς κάνουμε προτάσεις και δεν μιλάμε για τη συνολική αλλαγή. Εμείς όχι μόνο μιλάμε για τη συνολική αλλαγή, αλλά την περιγράφουμε στο πρόγραμμά μας. Μιλάμε για την οικονομία των αναγκών και το σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία. Αναπόσπαστο κομμάτι του αγώνα για το σοσιαλισμό, όμως, είναι οι αγώνες για νίκες μικρές ή μεγαλύτερες σήμερα. Και προϋπόθεση για νίκες είναι η συσπείρωση του λαού πάνω σε εφικτούς και μάχιμους στόχους. Γι αυτό, λοιπόν, προτάσεις εφικτές οφείλουμε να καταθέτουμε διαρκώς. Να τραβάμε το χαλί κάτω από τα πόδια των κομμάτων του μνημονίου που προσπαθούν συνέχεια να πείσουν το λαό ότι δεν γίνεται αλλιώς.
Λέει επίσης το ΚΚΕ, ότι κακώς βάζουμε πολύ ψηλά το αίτημα των εκλογών διότι μέσω των εκλογών θα ανανεωθεί το σύστημα. Η σύγχρονη ιστορία έχει αποδείξει ότι όταν ο καπιταλισμός είναι σε κρίση, η δημοκρατία είναι κάτι που δεν μπορεί να αντέξει και να ανεχθεί. Η υπεράσπιση της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας, η προσφυγή στις κάλπες, μπορούν να είναι ένα όπλο στα χέρια του λαού μας. Δε λέμε ότι είναι πανάκεια, αλλά αν ο λαός δεν τρομοκρατηθεί και ανατρέψει τους συσχετισμούς, μπορεί να είναι μια η διέξοδος αυτή τη στιγμή. Και σε κάθε περίπτωση αυτή η κυβέρνηση δε δικαιούται να δεσμεύει τις επόμενες γενιές ερήμην της λαϊκής εντολής.
Σε κάθε περίπτωση –πάντως– σεβόμαστε και τις απόψεις του ΚΚΕ και το γεγονός ότι έχουμε διαφορετικές στρατηγικές προσεγγίσεις».
«Είναι ο καπιταλισμός που δεν πάει καλά»…
Αναφερόμενος στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. και στην υιοθέτηση της γραμμής για ακόμη αυστηρότερη «δημοσιονομική πειθαρχία», ο Αλέξης Τσίπρας κατηγόρησε τους Ευρωπαίους ηγέτες ότι πήραν την απόφαση «να αυξήσουν τη δόση από το φάρμακο που έχει βάλει σε κώμα την Ευρώπη».
Και τόνισε: «Ακούμε γύρω μας ότι η Ελλάδα δεν πάει καλά. Η Ευρώπη δεν πάει καλά. Ο κόσμος δεν πάει καλά. Δεν είναι ακριβές. Αν κάτι στον κόσμο δεν πάει καλά, αυτό είναι ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός. Ο καζινοκαπιταλισμός που στηρίχθηκε στις χρηματιστηριακές φούσκες. Αυτό που δεν πάει καλά είναι η λογική του κέρδους και των αγορών. Ένα σύστημα, που εδώ και δεκαετίες υποσχέθηκε να φέρει ευημερία και ανάπτυξη στον κόσμο. Ένα σύστημα που σήμερα βουλιάζει μέσα στα αδιέξοδά του, απειλώντας να συμπαρασύρει μαζί του τη παγκόσμια οικονομία, κυρίως όμως τη δυνατότητα των λαών να ζουν με αξιοπρέπεια. Γιατί αυτό που διακυβεύεται σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο είναι, αν τη συστημική αστάθεια του καπιταλισμού, θα την πληρώσουν οι εργαζόμενοι και οι λαοί, προκειμένου το κεφάλαιο και ιδίως το χρηματιστικό να μπορέσει για άλλη μια φορά να καταφέρει να ανασυγκροτηθεί με τις μικρότερες δυνατές απώλειες.
«Να απαγορεύσουν και τους σεισμούς»…
Δείτε τι αποφάσισαν χθες οι ηγέτες της Ευρώπης στη Σύνοδο Κορυφής, την ώρα που βρισκόμαστε στο και πέντε της κρίσης: Την επιβολή σκληρότερων δημοσιονομικών κανόνων. Την κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους σε όλες τις χώρες. Την απαλλοτρίωση της εθνικής και δημοκρατικής κυριαρχίας στα κράτη, προκειμένου όλα να είναι παραδομένα στις απαιτήσεις των αγορών και του χρηματιστικού κεφαλαίου.
Γι άλλη μια φορά οι ευρωπαϊκές ηγεσίες, παραμυθιάζουν και παραμυθιάζονται με ανόητα στερεότυπα. Επιμένουν ότι η Ελλάδα είναι ειδική περίπτωση. Και ότι η κρίση δεν είναι κρίση της αρχιτεκτονικής του ευρώ αλλά των υπερχρεωμένων χωρών. Κι έτσι μέσα στην εθελοτυφλία τους μας οδηγούν από τη μια σωτηρία στην άλλη. Μας σώνουν κάθε δίμηνο. Μας έσωσαν στην ιστορική Σύνοδο της 21ης Ιούλη. Μας ξαναέσωσαν στην ακόμα πιο ιστορική της 26ης Οκτώβρη. Και τώρα μας σώζουν για τρίτη φορά. Στην πραγματικότητα, με κάθε αποτυχημένη Σύνοδο, φέρνουν ολοένα και πιο κοντά, αυτό που ξορκίζουν και που για την αποφυγή του, καλούν τους λαούς σε δυσβάστακτες θυσίες: Δηλαδή τη διάλυση της ευρωζώνης. Στόχος τους είναι να διαλύσουν το κοινωνικό συμβόλαιο στην Ευρώπη. Στόχος τους είναι να πληρώσουν οι δυνάμεις της εργασίας την κρίση και όχι οι δυνάμεις του κεφαλαίου.
Θα μου πείτε, τότε γιατί επιμένουν; Κάνουν λάθος; Είναι τόσο ανόητοι που νομίζουν ότι αν αλλάξουν τη συνθήκη, ακόμα και τα εθνικά Συντάγματα, ώστε αυτά να απαγορεύουν ρητά τα ελλείμματα, θα λύσουν το πρόβλημα; Αν ήταν έτσι απλό, τότε ας προσθέταμε και μια συνταγματική απαγόρευση για την έλλειψη ρευστότητας ή για την ύφεση της οικονομίας, ακόμα και για τις ισχυρές βροχοπτώσεις και τους σεισμούς.
Η απάντηση είναι ότι δεν είναι ανόητοι. Δεν κάνουν λάθος. Λάθος είναι όλη η ιδεοληψία τους που τους έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο. Η Ευρώπη χρειάζεται νέα θεμέλια όχι μια γελοία απόπειρα να τσιμεντωθούν τα σαθρά νεοφιλελεύθερα θεμέλιά της.
«Πάρτε αγκαλιά τo παρασιτικό κεφάλαιο και πηδήξτε στο κενό»
Δυστυχώς τίποτα από ότι έχει συμβεί, δεν μας εκπλήσσει. Δικαιωθήκαμε όταν λέγαμε ότι όσο πιο πολλά είναι τα εισπρακτικά μέτρα, τόσο χειρότερα θα πηγαίνει η οικονομία και η κοινωνία. Όταν λέγαμε ότι Νομισματική Ένωση δεν μπορεί να υπάρξει, χωρίς δανειστή τελευταίας καταφυγής. Όταν προτείναμε σειρά μέτρων για να αποφύγουμε τη λιτότητα, μέτρα τα οποία στον καιρό τους μπορεί να δίνανε κάποιες λύσεις, σήμερα όμως ακόμη και αυτά είναι ανεπαρκή. Και τώρα τους απαντάμε: Επιτέλους τελειώνετε.
«Τελειώνετε» ως προστακτική. Μην το κουράζετε άλλο. Δεν πείθετε κανέναν. Μην παριστάνετε ότι έχετε απαντήσεις στην κρίση που εσείς οι ίδιοι δημιουργήσατε.
«Τελειώνετε» και ως απλή διαπίστωση. Έχετε τελειώσει. Δεν έχετε να υποσχεθείτε τίποτα. Δεν μπορείτε να υπερασπιστείτε τίποτα. Οι αγορές σας τρώνε τα σπλάχνα και δεν είστε ικανοί να ελέγξετε την κατάσταση. Έχετε ξοφλήσει. Πάρτε αγκαλιά τo παρασιτικό κεφάλαιο και πηδήξτε στο κενό. Έχετε τελειώσει γιατί δεν είστε σε θέση να αναγνωρίσετε τη χρεωκοπία του οικονομικού σας προτύπου».
Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ
Ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε και στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως είπε «οι κοινωνικοί αγώνες πρέπει να πάρουν συγκεκριμένο πολιτικό περιεχόμενο. Αιτήματα και στόχους, γύρω από τους οποίους χρειάζεται να συσπειρωθεί η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία. Οι στόχοι αυτοί είναι:
-Να φορολογηθεί επιτέλους ο πλούτος και το κεφάλαιο. Αρκετά με την φορολογική ασυλία του κεφαλαίου. Αρκετά με την πολιτική που παράγει κέρδη για τις ανώνυμες εταιρείες και φτώχεια για την κοινωνία. Αρκετά με το πολιτικό κατεστημένο που κυβέρνησε την χώρα τόσες δεκαετίες για λογαριασμό των ισχυρών συμφερόντων. Αρκετά με τις Siemens, τις καταθέσεις στην Ελβετία, τη φορολογική ασυλία των εφοπλιστών. Αρκετά με την αυθαιρεσία των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων, και με την απαίτηση τω εργολάβων να βάζουν τους κανόνες.
-Δημόσιος έλεγχος στο τραπεζικό σύστημα. Αρκετά με την κερδοσκοπία. Αρκετά με την χορήγηση ρευστού και εγγυήσεων, σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος. Τις τράπεζες τις έχουμε διπλοπληρώσει. Μας ανήκουν. Να τεθούν υπό δημόσιο έλεγχο τώρα.
-Μορατόριουμ στις πληρωμές του χρέους. Αρκετά με τους δανειστές. Αρκετά με την τοκογλυφία και τους εκβιασμούς. Να κατοχυρώσουμε μόνο τα ασφαλιστικά ταμεία και τους μικρούς κατόχους ομολόγων. Και να μπούμε σε νέα διαπραγμάτευση με τους δικούς μας όρους. Θα χάσουν λεφτά οι έχοντες; Ε επιτέλους, δεν θα καταστραφεί και ο κόσμος! Η άμεση υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου μας δίνει τη δυνατότητα να απεμπλακούμε από τον φαύλο κύκλο της ύφεσης. Να αντιμετωπίσουμε άμεσα την κρίση χρέους και να ανοίξουμε έναν εναλλακτικό δρόμο.
-Αναπτυξιακό πρότυπο, που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και των εργαζομένων και όχι του κεφαλαίου και των αγορών. Στρατηγική ανάπτυξης, βασισμένη στην σταθερή και μόνιμη απασχόληση, την κοινωνική αλληλεγγύη και την διεύρυνση των δημόσιων αγαθών.
-Για όλους αυτούς τους λόγους, απαιτούμε άμεση προσφυγή σε εκλογές».
«Συνεργασία με όλη την Αριστερά»
Αναφέρθηκε τέλος στις πολιτικές συνεργασίες και τη συγκρότηση του «νέου συνασπισμού εξουσίας». Πέρα από την πρόσκληση προς το ΚΚΕ για διάλογο και ενότητα στη δράση, ο Αλ. Τσίπρας, επισημαίνοντας ότι «οι συνθήκες είναι περισσότερο από ώριμες», έδειξε τρία επίπεδα για τις συνεργασίες αυτές:
1) Ενότητα με την Κοινωνία. «Υπεράσπιση της εργασίας, του κοινωνικού κράτους, της αλληλεγγύης, του δημόσιου πλούτου. Οι κοινωνικοί αγώνες πρέπει να αποκτήσουν ενιαίο και ολοκληρωμένο πολιτικό πλαίσιο».
2) Συνεργασία με όλη την Αριστερά. «Να βάλουμε στην άκρη τις διαφωνίες. Ο απομονωτισμός, η εσωτερική αντιπαράθεση, η εμμονή στα οφέλη του κάθε μαγαζιού και ο παραγοντισμός είναι αδιέξοδη πολιτική».
3) Ενότητα «με όλες τις δυνάμεις που συμπορεύονται στον αγώνα για την ανατροπή των Μνημονίων. Οικολόγους, Σοσιαλιστές, Κομουνιστές, Δημοκράτες, τους πάντες».
Όπως είπε, «εμείς δε βγάζουμε το αριστερόμετρο. Σε αυτό το μέτωπο χωράει όποιος χωρίς μισόλογα στρατεύεται στην υπόθεση ανατροπής των μνημονίων. Χαιρετίζουμε τους πολίτες αλλά και της πολιτικές συλλογικότητες που αποστασιοποιούνται από τα δυο κόμματα εξουσίας και ιδίως από το ΠΑΣΟΚ και ανακοινώνουν την συμπαράταξη τους με το συμμαχικό σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ. Η δική μας Αριστερά, δεν ήταν ποτέ και δεν θα γίνει η Αριστερά που ζητά πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων και αριστεροφροσύνης από κανέναν. Δεν μοιράζουμε συγχωροχάρτια, ούτε ζητάμε δηλώσεις μετάνοιας από κανένα. Άλλωστε ούτε και εμείς ισχυριζόμαστε ότι σε όλη μας τη διαδρομή ήμασταν πάντοτε αλάθητοι. Τους αλάθητους να τους αναζητήσετε στο Βατικανό. Αυτό που ζητάμε απ’ όλους όσοι επιθυμούν τη συμπαράταξη μαζί μας, είναι την ειλικρινή τους διαβεβαίωση ότι επιθυμούν να συμβάλουν δίχως ιδιοτέλεια και δίχως ανταλλάγματα σε κοινό, όμορφο και δίκαιο αγώνα, για την στήριξη του λαού μας, για τη στήριξη της κοινωνίας, για τη σωτηρία του τόπου από τη βαρβαρότητα των επιλογών του μνημονίου. Πάνω σε αυτή τη βάση μπορεί να οικοδομηθεί ένας νέος πολιτικός και κοινωνικός συνασπισμός εξουσίας. Ας είμαστε δυνατοί και αισιόδοξοι. Είναι η ώρα να συσπειρώσουμε την μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία και να κάνουμε την νεοφιλελευθερισμό παρελθόν. Να απλώσουμε το χέρι στους πολίτες ανεξάρτητα με το τι ψήφιζαν μέχρι χθες. Είναι η ώρα να ανοίξουμε νέους δρόμους στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι η ώρα να μπολιάσουμε την μαχόμενη κοινωνία με την πίστη σε μια εναλλακτική προοπτική».

Η Νικηφόρα Απεργία των Χαλυβουργών το 1962

«Πώς δενότανε τ’ ατσάλι»

«Στο εργοστάσιο της Ελληνικής Χαλυβουργίας το ατσάλι που παράγεται έχει μέσα του κάτι από τη δύναμη του εργάτη. Το κακό είναι πως αυτή τη δύναμη τη χάνει για πάντα ο εργάτης.
Μπροστά στην άγρια λάμψη του φούρνου ή του αναλυωτού ατσαλιού βλέπεις την ένταση που βάζει ο μεταλλουργός, να σκληραίνει το πρόσωπό του, να στεγνώνει το κορμί του. Οι φούρνοι τήξεως μετάλλου που καίνε σε 2.000 βαθμούς βγάζουν μια ζεματιστή ακτινοβολία που κόβει την ανάσα…Οι εργάτες ζουν μέσα σ’ αυτή την κόλαση» (Ρεπορτάζ της «Αυγής» – όργανο τότε της ΕΔΑ – στις 21/2/1953).
Με τον ιδρώτα και το αίμα των εργατών έδενε στην κυριολεξία το ατσάλι στα εργοστάσια χαλυβουργίας της Ελευσίνας, που, μόνο στο διάστημα 1956 – 1963, μέτρησαν 15 νεκρούς και πολλαπλάσιους τραυματίες από εργατικά «ατυχήματα» (εργοδοτικά εγκλήματα):1
«Κανονισμός μέτρων ασφαλείας, εσωτερικός κανονισμός συνθέσεως του προσωπικού, όροι υγιεινής, εφαρμογή κλαδικών συμβάσεων, εφαρμογή εργατικών νόμων είναι άγνωστα για τους εργοδότες των χαλυβουργικών εργοστασίων, ενώ οι πόρτες των βιομηχανικών αυτών συγκροτημάτων ανοίγουν συνέχεια για να εξέλθουν με φορεία ή καμιόνια οι τραυματίες ή οι νεκροί της μάχης με τις μηχανές για το τριπλασίασμα της παραγωγής».2
Φωτογραφία του 1962, από την πρώτη μέρα της απεργίας πείνας των χαλυβουργών
Πέρα από τις «εκπτώσεις» στα μέτρα ασφαλείας, βασική αιτία των ατυχημάτων υπήρξε η εντατικοποίηση της δουλειάς. Προκειμένου να λάβουν το βασικό μισθό εντός του 8ώρου οι εργάτες υποχρεώνονταν να πιάσουν μια συγκεκριμένη παραγωγή. Αν ο μισθός ή ο χρόνος δεν έφτανε (και σπάνια έφτανε) οι χαλυβουργοί αναγκάζονταν να δουλέψουν παραπάνω αμειβόμενοι με το κομμάτι. Ετσι πολύ συχνά οι εργάτες κατέληγαν να κάνουν σχεδόν δύο μεροκάματα σε μια μέρα (από άποψη παραγωγής), αλλά να αμείβονται μόλις το ενάμισι.
Την εργοδοτική εκμετάλλευση συμπλήρωνε η τρομοκρατία στους χώρους δουλειάς: ομαδικές απολύσεις, λοκ-άουτ, παύσεις συνδικαλιστών, κ.ο.κ. Μόνο την περίοδο 1956 – 1963 απολύθηκαν περισσότερα από 100 συνδικαλιστικά στελέχη στη χαλυβουργία της Ελευσίνας, μεταξύ αυτών, πέντε πρόεδροι και γραμματείς συνδικάτων.

Η απεργία του 1957: Η πρώτη μάχη

Η πρώτη μεγάλη μάχη των εργατών της Ελληνικής Χαλυβουργίας δόθηκε το 1957 με κύριο αίτημα την αύξηση των μισθών. Η απεργία, που κράτησε 9 μέρες, αντιμετωπίστηκε από την εργοδοσία με πρωτόγνωρη τρομοκρατία και ομαδικές απολύσεις. Οι απεργοί δεν άντεξαν, λύγισαν και γύρισαν στην εργασία τους ηττημένοι:
«Περάσανε από τότε πέντε χρόνια σκληρής δοκιμασίας, λέει ο χαλυβουργός Χριστόδουλος Καραθίσης, πατέρας πέντε παιδιών. Πέντε χρόνια σιωπής και άγχους. Ο ένας φοβόταν να κοιτάξει τον άλλον. Ο καθένας όμως έτρεφε μέσα του την αγανάκτηση και περίμενε την ώρα να δώσει τη δεύτερη μάχη, τη νικηφόρα».3 Αυτή θα ερχόταν το 1962.
Στο διάστημα που μεσολάβησε η εκμετάλλευση των εργατών οξύνθηκε ακόμη περισσότερο. Η παραγωγικότητα αυξήθηκε (μέσα σε 3 χρόνια, από το 1959 έως το 1962, η παραγωγή αυξήθηκε από 50 σε 80 χιλιάδες τόνους – πάνω από 50%), ενώ οι αποδοχές των εργαζομένων μειώθηκαν (αφού η εταιρεία κατάργησε ταυτόχρονα το επίδομα παραγωγής).
Βεβαίως, από την τελευταία απεργία, είχε επέλθει μια σημαντική αλλαγή όσον αφορά το συσχετισμό δυνάμεων στο συνδικαλιστικό κίνημα της περιοχής. Το 1962 το Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας ήταν ένα από τα τρία ΕΚ πανελλαδικά στα οποία είχαν τεθεί επικεφαλής οι δυνάμεις του Δημοκρατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος (του ΔΣΚ: της συνδικαλιστικής κίνησης της ΕΔΑ, όπου πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιζαν οι κομμουνιστές εργάτες).

Η απεργία του 1962: Η μεγάλη σύγκρουση

Το πρώτο δεκαήμερο, λοιπόν, του Οκτώβρη του 1962 οι εργαζόμενοι της Ελληνικής Χαλυβουργίας κατέβηκαν σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις με βασικό αίτημα την αναπροσαρμογή των αποδοχών τους. Η εταιρεία, έχοντας πίσω της την εμπειρία του 1957, έβαλε μπρος τις γνωστές και δοκιμασμένες στην πράξη μεθόδους τρομοκράτησης των εργατών. Κήρυξε επαναλαμβανόμενα λοκ-άουτ, ενώ απέλυσε συνολικά 42 εργαζομένους. «Ξέχασε», όμως, «να υπολογίσει ότι κάθε μέρα που περνά ο εργάτης αποκτά όλο και μεγαλύτερη συνείδηση της δυνάμεώς του».
Οι χαλυβουργοί ήταν αποφασισμένοι να μη δεχτούν επανάληψη της ήττας του 1957. Στην επίθεση της εργοδοσίας απάντησαν με ένταση του αγώνα: συνεχόμενες στάσεις εργασίας, συγκεντρώσεις, πορείες, κ.ο.κ. Στο αίτημα για αυξήσεις στους μισθούς προστέθηκε τώρα και το αίτημα για επαναπρόσληψη των απολυμένων συναδέλφων τους. Ολα τα μέσα που επιστράτευσε η εργοδοσία δεν στάθηκαν ικανά να ραγίσουν το αρραγές μέτωπο των 600 αγωνιζόμενων εργατών.
Οι χαλυβουργοί όμως δεν ήταν μόνοι τους. Από την αρχή κιόλας του αγώνα τους, τόσο το Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας, αλλά και σύσσωμα τα 17 σωματεία της δύναμής του, στάθηκαν στο πλευρό τους, με κοινές κινητοποιήσεις και άλλες εκδηλώσεις ταξικής αλληλεγγύης. Πραγματοποιήθηκε πανεργατική συγκέντρωση, ενώ οι οικοδόμοι (η «εμπροσθοφυλακή» τότε του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος) κατέβηκαν σε 24ωρη απεργία συμπαράστασης.
Στις 3 Δεκεμβρίου οι χαλυβουργοί κατέφυγαν στον απεγνωσμένο αγώνα της απεργίας πείνας: «Ζωή ή θάνατος φώναξαν στη γενική συνέλευσή τους…και κλείσθηκαν στις αίθουσες του Εργατικού Κέντρου».
Στο μεταξύ, η ταξική αλληλεγγύη λάμβανε ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις. Μόνο κατά τη διάρκεια της 8ήμερης απεργίας πείνας στάλθηκαν στους χαλυβουργούς 420 τηλεγραφήματα συμπαράστασης εργατοϋπαλληλικών και άλλων οργανώσεων. Ερανοι πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των εργατών και των αγροτών απ’ άκρη σ’ άκρη της Ελλάδας για την οικονομική ενίσχυση του αγώνα τους και των δοκιμαζόμενων οικογενειών τους.
Οι επαγγελματοβιοτέχνες της Ελευσίνας κήρυξαν 24ωρο κλείσιμο των καταστημάτων τους, οι λιμενεργάτες εξήγγειλαν επίσης απεργία πείνας σε συμπαράσταση των εργατών της Ελληνικής Χαλυβουργίας, οι εργαζόμενοι του παραρτήματος της εταιρείας στο Μοσχάτο κατέλαβαν τις εγκαταστάσεις της για μέρες, κ.ο.κ.

Η εργοδοσία υποχωρεί: Νίκη των χαλυβουργών

Επειτα από 2 μήνες κινητοποιήσεων και αντιμέτωπη με την ανυποχώρητη στάση των απεργών, αλλά και την ταξική αλληλεγγύη χιλιάδων άλλων εργατών, η εργοδοσία αναγκάστηκε τελικά στις 10 Δεκεμβρίου να παραδώσει τα όπλα. Η νίκη των χαλυβουργών ήταν πλήρης: «Φρύαξε η διεύθυνση της εταιρείας αλλά δεν μπορούσε πια να κάνει αλλιώς. Αντιμετώπιζε την εξέγερση μιας πόλεως. Υποχώρησε και δέχτηκε τα αιτήματα των χαλυβουργών. Δέχτηκε την επαναπρόσληψη των απολυθέντων, την αύξηση των ημερομισθίων, την καταβολή των ημερομισθίων του λοκ-άουτ και την καταβολή του δώρου των εορτών χωρίς περικοπή των ημερών της απεργίας και του λοκ-άουτ».

Η νίκη τους έγινε νίκη της εργατικής τάξης συνολικά

«Δευτέρα, ώρα 3.30 μ.μ. Η φωνή του προέδρου του εργατικού κέντρου κ. Τάχα ακούγεται συγκινητική από το μικρόφωνο. “Συνάδελφοι, ο μεγαλειώδης αγώνας σας στέφθηκε από επιτυχία. Νικήσατε. Ζήτω οι εργάτες. Ζήτω η ενότητά τους”. Οι απεργοί που είναι ξαπλωμένοι αναταράζονται από την ξαφνική είδηση και με κόπο προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους. Ζαλισμένοι και τρικλίζοντας, αγκαλιάζονται, φιλιούνται, κλαίνε…
Η είδηση της νίκης των απεργών μεταδόθηκε αστραπιαία από την μια στην άλλη άκρη της Ελευσίνας. Από παντού, ο κόσμος, εργάτες, υπάλληλοι, άντρες, γυναίκες και παιδιά κατευθύνονται προς το εργατικό κέντρο. Στις 5 η ώρα η οδός Χαριλάου, που βρίσκεται το εργατικό κέντρο, “πήζει” από χιλιάδες Ελευσίνιους, που χειροκροτούν συγκινημένοι τους απεργούς.
Οι απεργοί αναχωρούν για τα σπίτια τους…κατά μήκος του κεντρικού δρόμου της Ελευσίνας και στην πλατεία της πόλεως το πλήθος τους χειροκροτεί και ζητωκραυγάζει. Ζήτω οι χαλυβουργοί…»
Πέντε δεκαετίες αργότερα, οι εργάτες της Ελληνικής Χαλυβουργίας δίνουν και πάλι τη μάχη από τις επάλξεις του αγώνα. Η εκμετάλλευση του ιδρώτα τους, η ιδιοποίηση του πλούτου που παράγουν δεν σταμάτησε ποτέ να τους στερεί το δικαίωμα σε μια καλύτερη ζωή. Αλλωστε, αυτό αποτελεί αναπόσπαστο και διαχρονικό στοιχείο του καπιταλισμού. Οπως διαχρονικό είναι και το στοιχείο της ταξικής πάλης και της ταξικής αλληλεγγύης. Η εργατική τάξη έχει ιστορική πείρα. Η σημερινή απεργία των χαλυβουργών μπορεί και πρέπει να προστεθεί ως παρακαταθήκη στους αγώνες που έχει η εργατική τάξη μπροστά της. Μέχρι την τελική νίκη!
Παραπομπές:
1. «Αυγή» 31/5/1963 και 20/11/1963
2. «Αυγή» 3/9/1964
3. Ολες οι παραπομπές από δω και πέρα από την «Αυγή» 11 και 12/12/1962
Του
Αναστάση ΓΚΙΚΑ*
*Ο Αναστάσης Γκίκας είναι Δρ. Πολιτικών Επιστημών, Συνεργάτης του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ